نرم کننده ها و نرم سازها (Plasticisers)

بازدید: ۴۴۶۵

یکی از دلایل استفاده از نرم کننده ها، کاهش انرژی چرخی پیوندهای مولکولی و جریان پذیری بهتر پلیمر در دماهای پایین تر است. نرم کننده ها باعث کاهش ویسکوزیته مذاب و تغییر خواص محصول، نظیر افرایش نرمی و کاهش دمای انعطاف پلیمر می شوند.

امروزه در بسیاری از پلیمرها نظیر پلی ونیل استات، پلیمرهای آکریلیکی، استات سلولز و PVCاز نرم کننده های داخلی استفاده می شود. نرم کننده ها در اصل حلال های عیرفرار هستند، لذا پارامتر انحلال پذیری نزدیک به پارامتر انحلال پذیری پلیمر و وزن مولکولی حداقل ۳۰۰ برخوردار باشند. نکته حائز اهمیت در ایتفاده از نرم کننده ها این ایت که وقتی دو نرم کننده متفاوت با وزن مولکولی و پارامتر انحلال پذیری یکسان، با پلیمرها آلیاژ می شوند، آمیره هایی با خواص بسیار متفاوت به دست می دهند که یکی از دلایل این اختلاف، میزان قطبیت و امکان پیوند هیدروژنی نرم کننده است.

در صنعت لاستیک از روغن های هیدروکربنی برای افزایش نرمی و تسهیل فرایندهای مربوطه به ویژه هنگام افزایش دوده به لاستیک استفاده می شود. این مواد به نرم کننده های لاستیکی معروف هستند و روغن های نفتی و یا نرم کننده های استری مصنوعی هستند. روغن های نفتی به دو نوع روغن های آروماتیک و پارافینی تقسیم بندی می شوند. در موادی که آلودگی و بیرنگی آمیزه لاستیکی اهمیتی نداشته باشد، از روغن های آروماتیکی ASTM101 و ASTM102 (محصولات فرعی موتور) استفاده می شود. در غیر اینصورت، از روغن های پارافینی عمدتا گران تر و تهیه شده از فرایندهای واکس زدایی استفاده می شود. در مواردی که روغن های نفتی از کارایی لازم برخوردار نیستند، مانند الاستومرهای دارای قطبیت بالا نظیر NBR، از نرم کننده های مصنوعی نظیر دی اکتیل فتالات (DOP)، در آکتیل آدیپات (DOA) و دی اکتیل سباسات (DOS) استفاده می شود.

 

ساختار DOP ساختار DOP

(Bis(2-ethylhexyl) phthalate (di-2-ethylhexyl phthalate, DEHP; dioctyl phthalate, DOP

ساختار DOA ساختار DOA

 

(Dioctyl adipate(DOA

 

برخی از تولید کننده گان این مواد عبارتند از:

  • Aristech
  • BASF
  • Bayer
  • C. P. Hall
  • DuPont
  • Eastman

محصولات