تری فنیل فسفیت چیست؟

Triphenyl phosphite

معرفی

تری فنیل فسفیت به اختصار با  TPPیا   TPPi یاTPhP   شناخته می شود  یک ترکیب شیمیایی همه کاره است که به عنوان یک پیش ماده مهم در فرآیندهای مختلف صنعتی و شیمیایی کاربرد دارد . تری فنیل فسفیت ترکیب فسفره آلی است که از که با ساختار شیمیایی P(OC6H5)3 با جرم مولکولی g/mol 310.28 شناخته می شود، به دلیل نقش اصلی تری فنیل فسفیت در پایدار سازی پلیمرها به عنوان آنتی اکسیدان ثانویه و تاخیرانداز شعله و نقش واکنش گر در سنتز سایر ترکیبات فسفر مورد بررسی و مطالعه قرار گرفته است . ساختار شیمیایی منحصر به فرد تری فنیل فسفیت پایداری و واکنش پذیری بالایی را سبب می شود و آن را در ساخت پلاستیک، لاستیک و مواد شیمیایی تخصصی مختلف بسیار ارزشمند کرده است. علاوه بر این، اثربخشی آن در پایداری پلیمر با افزایش طول عمر پلیمر(و هم چنین رزین ها) به افزایش کارآیی مواد پلیمری و رزینی  کمک می‌کند که این ویژگی های مهم اهمیت آن را در کاربردهای صنعتی نشان می‌دهد.

سنتز تری فنیل فسفیت

سنتز تری فنیل فسفیت معمولاً شامل واکنش فنل با تری کلرید فسفر است. این فرآیند تحت شرایط کنترل شده انجام می شود که در آن فنل با تری کلرید فسفر در حضور یک باز مناسب واکنش می دهد که اسید کلریدریک تشکیل شده در طول واکنش را خنثی می کند.

شرایط واکنش در راکتور بچ انجام میگیرد .این واکنش نه تنها کارآمد است، بلکه قابلیت افزایش مقیاس را دارد و آن را برای تولید صنعتی مناسب می کند. پیشرفت های اخیر در روش های سنتز بر بهبود عملکرد و کاهش محصولات جانبی متمرکز شده است که برای پایداری زیست محیطی و کارایی اقتصادی بسیار مهم هستند.

اجزای اصلی

جزء اصلی تری فنیل فسفیت، خود مولکول تری فنیل فسفیت است که از سه گروه فنیل تشکیل شده است که از طریق اتم های اکسیژن به یک اتم فسفر متصل می شوند.

ساختار مولکولی باعث پایداری و واکنش پذیری می شود و به آن اجازه می دهد با سایت های فعال مولکول ها و رادیکال های مختلف وارد واکنش شود . خلوص تری فنیل فسفیت برای اثربخشی آن ضروری است، به ویژه در کاربردهایی که نیاز به دقت بالایی دارند، مانند داروها و مواد شیمیایی مهم. آرایش مولکولی آن خواص الکترونی منحصر به فردی را امکان پذیر می کند که عملکرد آن را به عنوان یک لیگاند در شیمی کوئوردیناسیونی تسهیل می کند و به عنوان کاتالیزور سنتز کمپلکس های فلزی (آهن و نیکل )مورد استفاده کاربرد دارد.

کاربردهای تری فنیل فسفیت

تری فنیل فسفیت در چندین حوزه کاربرد گسترده ای پیدا می کند، عمدتاً به عنوان یک پایدار کننده و آنتی اکسیدان در تولید پلیمرها و پلاستیک ها و رزین ها. خواص آنتی اکسیدانی آن به جلوگیری از تخریب پلیمرها در طول فرآیند تولید تا مصرف در دمای بالا کمک می کند. علاوه بر این، تری فنیل فسفیت به عنوان یک نرم کننده در کاربردهای خاص مورد استفاده قرار می گیرد و انعطاف پذیری و دوام مواد را افزایش می دهد. همچنین استفاده از تری فنیل فسفیت در آلکید رزین ها  سبب ثبات رنگ و عدم زردگرایی و بهبود خواص خشک شدن می گردد .نقش آن  به عنوان یک بازدارنده شعله هم توسعه یافته است که از آن به کاهش اشتعال پذیری مواد پلیمری کمک می کند و در نتیجه استانداردهای ایمنی در کالاهای مصرفی و قطعات خودرو را افزایش می دهد.

تی فنیل فسفیت همچنین در پلی استر (برای تنظیم ویسکوزیته و بهبود ثبات رنگ)؛ در پلی ال ها (به عنوان یک کاتایست کمکی) و پلی اورتان (ببه عنوان ثبات حرارتی و ثبات رنگی )؛ پوشش های اپوکسی و پی وی سی کاربرد دارد.

از تری فنیل فسفیت به عنوان عامل کیلیت ساز در ترکیب با استابلایزرهای باریم-کادمیم، باریم - روی و کلسیم-روی برای ثبات و ماندگاری در فرمولاسیون های PVC استفاده می شود و همچنین در ساخت داروسازی و ساخت سموم و آفت کش ها به عنوان ماده اولیه کاربرد دارد.

در اکسیداسیون پلیمرها رادیکال های آزاد مضرر و هیدروپراکسید ها تشکیل می شود آنتی اکسیدان های فسفیتی و فسفیت استری از قبیل تری فنیل فسفیت با استفاده جذب الکترون رادیکال های آزاد منجر به مانع از تخریب زنجیر پلیمراز طریق اکسیداسیون می گردد. فسفیت ها با جایگزینی و آزاد سازی گروهای آروکسیل مانع از انتشار اکیداسیون در طول زنجیر پلیمری می شوند .هیدروپراکسید تشکیل شده حین فرایند اکسیداسیون مطابق معادله زیر منجر به توقف رادیکال هیدروپراکسید شده و با تشکیل الکل در سر زنجیر پلیمر واکنش اکسیداسیون را خاتمه می دهد:

در سنتز آلی، تری فنیل فسفیت به عنوان یک معرف در تبدیل برخی ترکیبات آلی استفاده می شود. این ماده به عنوان یک عامل کاهنده یا یک کاتالیزور در واکنش‌های شیمیایی مختلف عمل می‌کند و نقشی محوری در سنتز مولکول‌های پیچیده برای داروها و مواد شیمیایی کشاورزی دارد. علاوه بر این، تری فنیل فسفیت در سنتز استرهای فسفیت و فسفونات ها، که در تولید مواد شیمیایی حفاظت از محصول و واسطه های دارویی بسیار مهم هستند، نقش دارد. استفاده از آن در تسهیل واکنش Wittig بر کاربرد آن در ایجاد ترکیبات آلی پیچیده، به ویژه در سنتز ویتامین ها و هورمون ها تأکید می کند. این طیف گسترده از کاربردها نه تنها تطبیق پذیری مواد شیمیایی را برجسته می کند، بلکه اهمیت حیاتی آن را در پیشبرد تحقیق و توسعه شیمیایی نشان می دهد.

روش های ذخیره سازی

ذخیره سازی مناسب تری فنیل فسفیت برای حفظ یکپارچگی شیمیایی آن و اطمینان از ایمنی بسیار مهم است. تری فنیل فسفیت باید در جای خشک و خنک و دور از نور مستقیم خورشید و رطوبت نگهداری شود. معمولاً در ظروف محکم بسته شده از موادی که با ترکیبات فسفیت واکنش نمی دهند مانند شیشه یا پلاستیک های خاص نگهداری می شود. برگه های اطلاعات ایمنی استفاده از تری فنیل فسفیت را در اتمسفر بی اثر برای جلوگیری از اکسیداسیون و هیدرولیز، که می تواند منجر به تخریب محصول و آزاد شدن اسیدهای فسفریک شود.

نتیجه

تری فنیل فسفیت با کاربردهایی که در صنایع مختلف از تولید پلیمرها تا داروسازی را شامل می شود، نقشی ضروری در شیمی مدرن ایفا می کند. سنتز آن مدلی از فرآیندهای شیمیایی صنعتی است که کارایی را با ملاحظات زیست محیطی ترکیب می کند. همانطور که صنایع به تکامل خود ادامه می دهند، اهمیت تری فنیل فسفیت به عنوان یک پایدار کننده و واکنش دهنده شیمیایی احتمالاً در حال افزایش می باشد که بر نیاز به تحقیق و توسعه مستمر در کاربردها و شیوه های مدیریت آن تأکید می کند .