اصطلاحات فنی در صنایع رنگ ، رزین و پوشش ها

بازدید: ۱۳۷۴۵

مقاومت در برابر سایش                                                                      abrasion resistance

توضیحات:

توانایی و مقاومت یک پوشش در برابر نیروی وارده ناشی از فرسایش-مالش )سنباده (و خراش بگونه ای که فیلم پوشش خواص اولیه خود را حفظ نماید مقاومت در برابر سایش نامیده میشود.

برای بررسی این خاصیت فیلم خشک پوشش ها از آزمونهای تابر و مقاومت در برابر خراش بشرح زیر استفاده میشود:

-1 مقاومت در برابر سایش خشک فیلم مطابق استاندارد ASTM D-4060

-2 مقاومت در برابر خراش که شماره استاندارد مطابق ASTM را پیدا نکردم

-3 مقاومت در برابر سایش تر فیلم رنگ مطابق استاندارد ASTM D-2486

عدد اسیدی                                                                                               Acid number-acid value

توضیحات:

به مقدار میلی گرم هیدروکسید پتاسیم لازم برای خنثی سازی اسید های آزاد موجود در یک گرم روغن -رزین و یا سایر مواد عدد اسیدی گفته میشود.

برای انجام این آزمون میتوان مطابق روش استاندارد ASTM D-1639 انجام داد.

 

ماده افزودنی                                                                                                                              Additive-modifier

توضیحات:

به موادی که در مقادیر کم به رنگ اضافه شده و باعث ایجاد و یا بهبود خاصیتی در رنگ میشود ماده افزودنی گفته میشود.

بهبود دهنده چسبندگی                                                                           Adhesion promoter

توضیحات:

موادی هستند که یا در ساخت رزین استفاده شده و یا به رنگ ساخته شده جهت افزایش میزان چسبندگی پوشش به سطح اولیه یا بر روی لایه قبلی رنگ اعمال شده بکار میروند .

 این مواد خصوصا در مورد پوشش هایی که بر روی سطوح غیر فلزی و پلاستیکی اعمال میشوند کار برد دارند.

 

 

شتاب دهنده                                                                                                            Accelerator

 

توضیحات:

هر ماده که سرعت یک واکنش شیمیایی را افزایش دهد شتاب دهنده گویند این مواد در صنعت رنگ به موادی اطلاق میشوند که واکنش پخت ) ( (curing یا پیوند عرضی و شبکه ایی یک سامانه رزینی چند جزیی را تسریع می کند.

 

 

چسبندگی                                                                                                                Adhesion

 

توضیحات:

میزان اتصال بین فیلم خشک یک پوشش با سطحی که بر آن اعمال شده و در تماس است چسبندگی نامیده میشود . چسبندگی در واقع معیاری برای تعیین مقاومت پوشش در برابر جدا شدن از سطح با اعمال نیروی عمودی در راستای تفکیک پوشش از سطح است .از عوامل مهم در چسبندگی می توان به آماده سازی سطح -نوع رزین و مقدار آن در پوشش و مقدار شبکه ایی شدن رزین در پخت کامل اشاره کرد.

جهت تعیین میزان چسبندگی می توان از روشهای زیر استفاده کرد

-1 جسبندگی به روش برش های متقاطع که میتوان مطابق استاندارد ASTM D-3359 عمل نمود.

لازم بذکر این آزمون برای پوششهایی بکار می رود که ضخامت فیلم خشک آن بیشتر از100 میکرون نباشد.

-2 چسبندگی به روش X CUT که روش انجام آن مشابه روش برش متقاطع بوده و برای پوششهایی بکار می رود که ضخامت فیلم  خشک آن بین100 الی  300  میکزون باشد.

-3 چسبندگی به روش جدایش کششی رنگ از سطح یا PULL OFF که می توان مطابق استاندارد ASTM D-4541 عمل نمود .این آزمون برای پوششهای بکار میرود که ضخامت فیلم خشک آن بیشتر از 311 میکرون باشد که یا بصورت چند لایه اجرا شده اند مانند سیستم رنگهای حفاظتی )آستری-میانی-رویه ( و یا رنگهای ترافیک 2 جزیی و گرم که بصورت تک لایه اجرا میشوند.

 

 

حباب زدگی                                                                                       Aeration-air Entrapment

 

توضیحات:

به وجود هوا در رنگ مایع )پایه حلال و سیستم های عاری از حلال ( پس از اجرای رنگ گفته میشود و بیشتر در سیستمهای عاری از حلال خصوصا کفپوش های اپوکسی و پلی یورتان بروز می کند و باعث ایجاد فیلم رنگ با سطح موج دار یا پوست پرتفالی میشود .

این پدیده در روکش اپوکسی یا پلی یورتان جز معایب رنگ محسوب شده که برای رفع آن از مواد افزودنی مخصوص استفاده میشود.

 

رنگ هوا سل                                                                                                     Aerosol paint

 

توضیحات:

به رنگی که با فرمول خاص تولید و تحت فشار در قوطی بسته بندی می شود اطلاق می گردد.

 

کهنگی یا پیر شدن رنگ                                                                                               ageing

 

توضیحات:

به تغییر برگشت ناپذیر در خصوصیات پوشش که در اثر گذشت زمان و یا قرار گرفتن در برابر حرارت رخ می دهد اطلاق می شود.

رنگ ضد خزه                                                                                                Algicidal paint

 

توضیحات:

در پوشش های مخصوص رنگ نما که در مناطق با آب و هوای مرطوب اعمال میگردد از نوعی مواد افزودنی خاص استفاده می گردد که پس از خشک شدن فیلم رنگ مانع از رشد خزه و جلبک بر روی آن میشود که به آنها رنگ ضد خزه اطلاق میشود.

 

 

دمای محیطی                                                                                Ambient Temperature                                              

 

توضیحات:

به دمای اتاق یا دمای موجود محیط اطلاق می شود.

 

 

ضد رویه                                                                                           Anti skinning agent                             

 

توضیحات:

مواد افزودنی که از اکسایش رنگ در زمان انبارداری در داخل قوطی جلوگیری می کند اطلاق می شود و بیشتر در رنگهای آلکیدی و هوا خشک استفاده میشود.

 

 

مواد ضد شره                                                                                            Anti sagging agent

 

توضیحات:

به مواد افزودنی مایع یا جامد که در فرمولاسیون رنگ بکار میرود و مانع از سینه دادن یا شره کردن رنگ میشوند اطلاق میشود و میزان مصرف آن بستگی به نوع رنگ - فرایند خشک شدن و میزان ضخامت پوشش و روش اعمال خواهد داشت برای بررسی میزان مقاومت رنگ در برابر شره کردن می توان از استاندارد ASTM D-4400 استفاده نمود.

 

مواد ضد ته نشینی                                                                                         Anti settling agent

 

توضیحات:

به مواد افزودنی مایع یا جامد که در فرمولاسیون رنگ بکار میرود و مانع از سینه دادن یا شره کردن رنگ میشوند اطلاق میشود و میزان مصرف آن بستگی به نوع رنگ - فرایند خشک شدن و میزان ضخامت پوشش و روش اعمال خواهد داشت برای بررسی میزان مقاومت رنگ در برابر شره کردن می توان از استاندارد ASTM D-4400 استفاده نمود.

 

پوست سوسماری شدن                                                                          Alligatoring -crocodiling

 

توضیحات:

به ایجاد ترکهای مورب یا متقاطع  criss-cross  در فیلم خشک شده پوشش اطلاق میشود. بعلت تشابه این پدیده با سطح پوست سوسمار به این نام خوانده میشود. این عیب بعلت استفاده بیش از اندازه پرکننده و نا مناسب بودن نسبت پیگمنت به رزین در پوشش می باشد.

 

هوا خشک                                                                                         Air drying

 

توضیحات:

به فرآیندی که رنگ مایع در دما و رطوبت نسبی محیط خشک میشود اطلاق می شود.

 

 

پاشش بدون هوا                                                                                        Airless spraying

 

توضیحات:

به اعمال رنگ مایع با تجهیزاتی که بدون استفاده از هوای فشرده انجام میگرد اطلاق میشود و به منظور اعمال رنگ با ضخامت بالا و استفاده از رنگهای با درصد جامد بالا high solid بکار میرود.

 

رنگ های ضد خوردگی                                                                                        Anti-corrosive paint

 

توضیحات:

به پوشش هایی که مانع از خوردگی سطوح فلزی آهنی و جلوگیری از زنگ زدن آن میشود اطلاق میشود . معمولا در ساخت این نوع پوشش ها از پیگمنت هایی نظیر زینک کرومات - زینک فسفات - پودر روی - کرومات استرانسیم استفاده می شود و برای بررسی مقاومت پوششهای فوق در برابر خوردگیو رطوبت از آزمون مه نمکی یا Salt spray مطابق استاندارد ASTM B -117 و آزمون رطوبت %111 مطابق استاندارد ASTM D-2247 استفاده می شود.

 

 

 

Barrier coating

نوعی پوشش است که در سیستمهای چند لایه به منظور جداسازی لایه زیرین که برسطح فلزی اجرا شده از لایه نهایی بکار میرود و هدف از آن جلو گیری از واکنش های متقابل شیمیایی و یا فیزیکی بین 2 لایه است.

 

Base coat

به اولین پوشش تزئینی در سیستم چند پوششه قبل از اعمال لایه شفاف گفته میشود.

Binder

به بخش غیر فرار رزین موجود در یک پوشش که وظیفه در برگیرندگی ذرات پوشش دهنده و چسبندگی به سطح را دارد گفته میشود

Bittiness-Bitty film

به فیلم پوشش که دارای ذرات ژل - ذرات تجمع یافته یا ذرات گرد و غبار بر روی آن باشد اطلاق میشود.

Bitumen

به ترکیبات جامد یا مایع با ویسکوزیته بالا که بر پایه ترکیبات هیدروکربنی یا مشتقات آنها بوده و در حلال های آلیفاتیک حل میشوندو یا در اثر حرارت نرم میشود اطلاق میشود.

 

Bleaching

به پدیده رنگ پریدگی یک پوشش در اثر قرار گرفتن در معرض مواد شیمایی و یا نور خورشید اطلاق میشود.

Bleeding

به پدیده تغییر فام فیلم رنگ در اثر مهاجرت اجزای تشکیل دهنده از لایه ریرین به سطح فیلم اطلاق میشود.

Blistering

به پدیده برآمدگی گنبدی شکل فیلم جامد رنگ در اثر کاهش چسبندگی موضعی و تورم در لایه زیرین )اولین لایه پوشش که بر روی سطح اعمال میشود ( اطلاق میشود.

Blooming

به پدیده تشکیل یک لایه نازک بر روی سطح فیلم پوشش که باعث کاهش درخشندگی و جلوه آن میشود اطلاق میگردد.

 

Blushing

به پدیده کدر و شیری رنگ شدن فیلم لاک خشک شده بعلت جذب رطوبت موجود در محیط و یا رسوب یک یا چند جز جامد لاک در فیلم آن اطلاق میشود.

Bridging

به پدیده جدا شدگی فیلم پوشش از گوشه های داخلی سطح در اثر در هم رفتگی )شرینگج( و یا تشکیل فیلم پوشش بر روی سطوح ترک خورده اطلاق میشود.

 

Brush mark-brush drag

به خطوط موجود در فیلم خشک شده پوشش که با استفاده از قلم مو اعمال شده است اطلاق می شود.

Bubbling

به حضور دائمی یا موقتی حباب های هوا و یا بخارات حلال و یا هر دو در فیلم خیس پوشش اعمال شده اطلاق میشود.

Burning off

به جدا کردن رنگ از روی سطح از طریق نرم کردن آن با شعله و سپس سنباده زدن آن و یا سنباده زدن فیلم پوششی که هنوز خشک نشده است اطلاق میشود.

 

Batch

به مقدار وزنی محصول که در یک مرحله تولید و تخلیه میشود اطلاق می گردد.

Baking finish

به پوششی که برای خشک شدن و رسیدن به خواص مطلوب نیاز به حرارت بالای 56 درجه سانتیگراد دارد اطلاق میشود.

Bulking value

به حجم واحد جرم مواد پودری اطلاق و بر حسب گالن بر پوند یا لیتر بر کیلوگرم بیان میشود.

Build

به ضخامت فیلم خشک پوشش اعمال میشود.

Brittleness

به مقاومت ضعیف فیلم خشک شده پوشش در اثر خمش آن که باعث ترک خوردگی یا پارگی شود اطلاق میگردد

Bronzing

اگر ذرات پیگمنت یک رنگ آسیاب شده دوباره متراکم شوند و حالت چلای فلزی را بخود بگیرد به آن حالت برنزی گویند.

 

Catalyst تسریع کننده واکنش

ماده ای است که باعث تسریع در انجام واکنش شیمیایی میگردد ولی در پایان واکنش ساختار شیمیایی آن بدون تغییر باقی می ماند. با اغماض میتوان به آن دسته از مواد افزودنی که در ساخت رنگ از آنها استفاده شده و وارد واکنش میشوند و بعنوان مثال باعث کاهش دمای سخت شدن یا پخت رنگ میشوند نیز اطلاق کرد.

 

cathodic protection حفاظت کاتدی

 

به قرار دادن فلز بعنوان کاتد و بمنظور کاهش یا جلوگیری از خوررگی سطح آن که همراه با قرار دادن فلز دیگر بعنوان اند فدا شونده می باشدحفاظت کاتدی گفته میشود. بعنوان مثال اعمال پوشش های غنی از روی بر روی سطوح آهنی.

 

Chalking گچی شدن

 

زمانی که یک لایه پودر مانند بر روی سطح فیلم رنگ ایجاد شود اصطلاحا گفته میشود رنگ گچی شده است.این پدیده از عیوب رنگ می باشد و زمانی اتفاق می افتد که فیلم رنگ مستقیما در برابر تابش نورخورشید و اشعه UV قرار گیرد

باید توجه کرد بحالتی که در رنگهای نیم پلاستیک در اثر مالش دست و یا پارچه سفید میشود گچی شدن گفته نمیشود.

 

Chlorinated rubber   کلرو کائوچو

 

نوعی رزین است که از کلره کردن کائوچوی طبیعی حاصل میشود .از این رزینها دز ساخت پوششهای مقاوم در برابر آب و مواد شیمیایی و جوهر های چاپ استفاده میشود.

 

Coal tar epoxy  کولتار اپوکسی

 

به پوششی که رزین تشکیل دهنده آن شامل رزینهای اپوکسی و کولتار باشد اطلاق میشود.

 

Cob webbing  تار عنکبوتی شدن

 

به تشکیل الیاف ریز ) شبیه تار عنکبوت ( نیمه خشک شده در هنگام پاشش رنگ به روش اسپری که در اثر استفاده از حلال نامناسب و سرعت خشک شدن بالا بوجود می آید اطلاق میشود.این پدیده از معایب رنگ می باشد.

 

Cohesion پیوستگی

 

به میزان نیروی لازم جهت چسباندن ذرات تشکیل دهنده رنگ بمنظور ایجاد یک فیلم یکنواخت و پیوسته اطلاق میشود. میزان پیوستگی در سیستم پوششی چند لایه از اهمیت خاصی برخوردار است و میتواند بر روی چسبندگی تاثیر داشته باشد.

 

Color retention  حفظ ظاهر رنگ

 

به توانابی یک پوشش در ابقا رنگ اولیه پس از قرار گرفتن در برابر شرایط جوی و یا محیطهای شیمیایی اطلاق میشود.

 

Compatibility سازگاری – تطابق

 

سازگاری بصورت زیر تعریف می گردد:

-1 سازگاری بین رنگ و سطحی که روی آن پوشش اعمال میشود. توانایی یک پوشش اعمال شده بر روی سطح مورد نظر در ایجاد یک فیلم چسبنده و بدون بروز اثرات نا مطلوب

-2 توانایی اختلاط دو یا چند رنگ با نسبت مشخص بدون بروز هیچگونه اثر نا مطلوب

-3 توانایی اختلاط دو یا چند رنگ برای اجرا در یک سیستم رنگ بدون ایجاد هیچگونه اثر نا مطلوب.

 

Copolymer  کوپلیمر

 

به فرآورده حاصله از پلیمریزاسیون 2 یا چند مونومر متفاوت اطلاق می شود.

 

Corrosion خوردگی

به پوسیدگی.اکسیداسیون و زوال سطوح فلزی- سیمانی و یا سایر سطوح در اثر بروز واکنش با محیط اطلاق میشود.

Cracking شکاف خوردگی

ایجاد شکاف عمقی در فیلم رنگ می باشد .این شکاف پدیده سطحی نیست و حتی تا لایه زیرین پیش میرود و دارای شکل منظم و خاصی نیست.

 

Cratering حفره زدن

 

تشکیل متعدد حالت پیاله ای شکل بر روی فیلم پوشش اعمال شده را گویند . این پدیده از عیوب رنگ بوده و در اثر کشش سطحی نا مناسب بو جود می آید و بیشتر در رنگهایی که به آرامی خشک میشوند و یا در اثر واکنش شیمیایی خشک میشوند دیده میشود.

 

Cross linking  شبکه ای شدن

 

به ایجاد شدن اتصالات شیمیایی بین زنجیره مولکولی یک پوشش و تشکیل یک شبکه سه بعدی اطلاق میشود.

 

Curing agent عامل پخت

 

به مواد سخت کننده یا شروع کننده که به یک رزین یا پوشش چند جزیی اضافه میشود و از طریق واکنش شیمیایی باعث تشکیل فیلم و رسیدن به خواص مورد نظر میگردد اطلاق میشود.

 

Coating پوشش

 

به اعمال یک رنگ بر روی سطح و ایجاد یک فیلم پیوسته و یکنواخت پوشش گفته میشود.

Contrast ratio نسبت تباین

به نسبت میزان بازتاب اندازه گیری شده فیلم خشک یک رنگ از روی یک سطح سیاه و یک سطح سفید گفته میشود.

Coverage rate-Hiding power   میزان پوشش

به قابلیت پنهان کنندگی یا قدرت محو کنندگی سطح بوسیله یک رنگ که به میزان انتشار رنگ و قدرت جذب پیگمنتهای پخش شده و ضخامت فیلم رنگ دارد اطلاق می شود و آن متر مربع بر لیتر می باشد.

 

Crawling باز شدگی

 

یکی از معایب رنگ است که علت آن کشش سطحی نا مناسب سطح در اثر عدم مرطویت سازی رنگ می باشد که پس از اعمال رنگ در نقاطی از سطح رنگ جمع شده و ظاهر سطح رنگ نخورده به نظر می آید.

 

Consistency   قوام و غلظت

به ویسکوزیته ظاهری رنگ در هنگام اجرا و تحت اعمال نیروهای برشی اطلاق میشود.

 

Crazing شکاف ریز

 

این پدیده شبیه Alligatoring می باشد ولی تفاوت آن دز اندازه خطوط مورب -متقاطع و گستردگی آن است که در اینحالت بسیار کمترو ریزتر از حالت پوست سوسماری شدن است.

 

Crocodiling

مشابه اصطلاح alligatoring می باشد.

 

Checking  ترک های ریز

 

به پیدایش ترکهای ریز و یکنواخت بر روی سطح رنگ اطلاق میشود. گاهی این ترکها آنقدر ریز و کوچک هستند که با چشم غیر مسلح قابل رویت نیستند.

 

Degreaser  چربی گیری

محلول یا ترکیب شیمیایی که به منظور زدودن چربی ، روغن و الوده کننده های مشابه مورد استفاده قرار می گیرد.

Delamination  لایه لایه شدگی

به جدا شدن لایه های پوشش که در اثر چسبندگی بسیار ضعیف بین لایه ها بوجود می آید اطلاق میشود.بعنوان مثال بکار بردن افزودنی های سیلیکونی که به منظور افزایش سختی در رنگ بکار میرود میتواند باعث بروز این پدیده در سیستم پوششی شود.

 

Density  دانسیته ، چگالی

 

جرم به ازای واحدحجم )معمولا به صورت گرم بر میلی لیتر یا پوند بر گالن بیان می شود.این مشخصه با استفاده از پیکنومتر در آزمایشگاه اندازه گیری میشود.

 

DFT -  Dry Film Thickness ضخامت فیلم خشک رنگ

 

به ضخامت فیلم پوشش تشکیل شده بر روی سطح پس از اعمال و خشک شدن کامل اطلاق میشود.

Dew point نقطه شبنم

دمای سطح در دمای محیطی معین و رطوبت نسبی که در آن قرار دارد سبب تجمیع نم و رطوبت می شود که نقطه شبنم اطلاق می شود و از نکات مهم در هنگام اعمال پوشش خصوصا در نقاط با رطوبت بالا می باشد.

 

Diluent  رقیق کننده

 

یک جز فرار از اجزای پوششی که در واقع یک حلال واقعی نیست و تاثیرات کمی بر ویسکوزیته دارد.این ترکیبات در پوششهای عاری از حلال بعنوان افزودنی مصرف شده و دارا ی تاثیراتی بر خواص پوشش نهایی می باشد.

 

Dry spray اسپری خشک

 

بحالتی گفته میشود که ذرات رنگ در اثر پاشش قبل از رسیدن به سطح مورد رنگ آمیزی خشک شده و پس از برخورد با سطح از روی آن برگشت شده و یک سطح زبر با چسبندگی ضعیف را بوجود میاورند.این پدیده از معایب رنگ محسوب گریده و بعلت نامناسب بودن نسبت پیگمنت و فیلرها به رزین جامد و PVC بالا و یا استفاده بیش از حد حلالهای باسرعت تبخیر بالا در فرمولاسیون رنگ بوجود می آید.

 

Dispersion دیسپرس کردن – پخش شدن

 

تعلیق کردن ذرات کوچک جامد معمولا پیگمنت ها در مایعات مانند رزین ها .

 

Dry to handle- Dry through  خشک شدن عمقی

 

میزانی از خشک شدن پوشش بر روی سطح می باشد که امکان جابجایی قطعه رنگ شده بدون تغییر شکل پوشش وجود دارد.

 

Dry to recoat  زمان پوشش مجدد

به میزان زمان لازم جهت خشک شدن پوشش رنگ اعمال شده برروی سطح قبل از اجرای لایه دوم اطلاق میشود بطوری که لایه دوم باعث تخریب لایه زیرین و تغییر خواص فیزیکی - مکانیکی آن نشود.

 

Dry to Tack free-dust dry  خشک شدن سطحی اولیه

 

مرحله ای از خشک یا سخت شدن پوشش اعمال شده می باشد گه رنگ تشکیل یک لایه نازک یا پوسته را میدهد بنحوی که ذرات ریز معلق در هوا پس از نشست بر فیلم رنگ به آن نچسبد.

 

Dry to touch  خشک شدن سطحی

 

مرحله ای از خشک یا سخت شدن پوشش اعمال شده می باشد که اگر سطح رنگ با فشار انگشت یا پارچه لمس شود اثری بر روی آن مشاهده نشود.

 

Discoloration  رنگ رفتگی

به هر گونه تغییر فام پوشش پس از قرار گرفتن آن در برابر شرایط جوی که بر اثر گچی شدن -تغییر در براقیت و یا سیاه شدگی و بطور کلی هر گونه تغییر فام پوشش نسبت به نمونه اصلی گفته میشود.

 

Dispering agent   مواد پخش کننده – پراکنش یار

 

به مواد افزودنی که در فرمولاسیون رنگ بجهت تسهیل و تسریع پخش شدن ترکیبات جامد )پیگمنت ها و فیلرها و مواد

افزودنی جامد( در بخش مایع آن استفاده میشوند اطلاق می گردد.

 

Durability  پایداری

 

به میزان مقاومت رنگ و اجزای آن در برابر عوامل مخرب فیزیکی - شیمیایی و محیطی اطلاق میشود.

 

Dirt resistance-soiling resistance  مقاومت در برابر چرک شدن ( جرم پذیری )

 

توانایی یک پوشش خشک شده در برابر چرک و کثیف شدن در اثر نشست و رسوب عوامل خارجی بر روی آن اطلاق میشود. این مواد خارجی شامل میکرو ارگانیسم ها نمیشود.

 

Drier-siccative  خشک  کن

 

به ترکیباتی که باعث تسریع اکسیداسیون در روغنهای خشک شونده شده و خشک شدن آن ها را سرعت می بخشد اطلاق میشود.خشک کنها اغلب بر پایه صابونهای فلزی محلول در روغن بوده و بصورت مایع و برخی موارد جامد در دسترس می باشند.

 

Efflorescence  شوره زدگی

در برخی مواقع بهنگام تبخیر آب از سطوحی مانند آجر-گچ و سیمان نمکهای محلول در آب بر روی سطح تشکیل میشود که به آن

شوره زدگی گفته میشود و از طریق شستشوی سطح با اسید های معدنی رقیق از بین می رود.

Erosion resistance   مقاومت در برابر فرسایش

به توانایی یک پوشش در برابر فرسودگی ناشی از گچی شدن یا عملیات سایشی با آب یا ذرات ساینده اطلاق میشود.میزان مقاومت

پوشش با اندازه گیری مقدار باقیمانده فیلم رنگ پس از سایندگی بیان میشود.

Elastomer  الاستومر – کشسانی

ترکیبات ماکروموکولی هستند که بعد از قرار گرفتن تحت نیروی فشاری معین در دمای استاندارد و تغییر شکل ابعادی بلافاصله بعد از برداشتن نیروی فشاری به حالت و ابعاد اولیه برمیگردند.

Eggshell finish پوششهای نیمه مات

پوششهایی که پس از خشک شدن براقیت آنها ما بین پوششهای مات و نیمه براق قرار می گرند و دارای براقیت حدود 21 تحت زاویه

51 می باشند.

Electrostatic spray  پاشش الکترواستاتیک

نوع پاشش رنگ می باشدکه بواسطه میدان الکتریکی و در اثر ایجاد بار الکتریکی رنگ مورد استفاده بر روی قطعه مورد رنگ آمیزی شونده نشانده میشود و دارای کمترین میزان گرد رنگ می باشد.

Etching  زبر سازی

شستو و زبر سازی سطح با استفاده از مواد شیمیایی بجهت آماده سازی سطح جهت رنگ آمیزی و بمنظور بالا بردن میزان چسبندگی.

Exothermic گرما زا

به حرارت ایجاد شده در طی یک فرآیند شیمیایی گفته میشود.

Evaporation rate   سرعت تبخیر

به مدت زمانی که طول می کشد تا یک مایع فرار مانند حلال ها تحت شرایط استاندارد کاملا تبخیر شده و از حالت مایع به بخارتبدیل

شود اطلاق میشود.

Etch primer-wash primer  واش پرایمر

نوعی پوشش می باشد که معمولا بصورت 2 جزیی تولید میشود که پیش از مصرف با یکدیگر مخلوط شده و چون دارای زمان کاربری

POT LIFE کوتاه می باشد بلافاصله مصرف میشود . دز ساخت این رنگ از پیگمنت کرومات روی - اسید فسفریک و رزین مخصوص استفاده شده و با ضخامت بسیار پایین اعمال می گردد.

Enamel paint   لعاب

واژه ای است که برای پوششی که پس از خشک شدن سطح کاملا صاف و براق را تشکیل میدهد بکار میرود. این واژه بیشتر برای

رنگهای آلکیدی بکار میرود.

Extender-filler  پرکننده - رنگدانه یار

ترکیبات پودری که بصورت معدنی یا سنتزی تولید شده و با ضریب شکست پایین که بمنظور کاهش قیمت تمام شده و یا ایحاد

یکسری خواص قیزیکی - مکانیکی در فرمولاسیون رنگ استفاده میشوند.

Epoxy paint    رنگهای اپوکسی

به پوششهایی اطلاق میشود که در ساخت آنها از رزین اپوکسی استفاده میشود.

 

Fading  افت براقیت

به کاهش براقیت یا درخشندگی فیلم خشک رنگ پس از قرار گرفتن در معرض عوامل بیرونی اطلاق می شود.

Facadepaint  رنگ نما

به رنگی که بر روی سطوح سیمانی نما ی خارجی ساختمان به منطور زیبایی و یا حفاظت در برابر عوامل جوی اعمال میشود اطلاق میگردد.

 

Feather Edge  نازک کردن لبه

 

به کاهش ضخامت فیلم در لبه های رنگ خشک شده بمنظور ایجاد یک ظاهر صاف و پیوسته اطلاق میشود.

 

Filler  پرکننده

 

ترکیبات پودری معدنی یا سنتری که بمنظور کاهش قیمت تمام شده و یا ایجاد و تقویت خواص فیزیکی- مکانیکی و یا شیمیایی در ساخت رنگ به کار میروند اطلاق میشود.

 

Film thickness gauge    دستگاه تعیین ضخامت  فیلم رنگ

 

وسیله ای است که بمنظور تعیین ضخامت تر و یا خشک فیلم رنگ اعمال شده به کار میرود اطلاق میشود که میتوان به ضخامت سنج شانه ای - مکانیکی و دیجیتالی اشاره کرد.

 

Fineness of grind  میزان دانه بندی رنگ

به میزان پخش شدن ترکیبات پودری رنگ اعم از پیگمنت ها و پرکننده ها در رزین مایع اطلاق میشود.

Flammable قابل اشتعال

به موادی که براحتی در حضور شعله مشتعل میشوند اطلاق میشود بعبارت دیگر هر مایعی که دارای نقطه اشتعال پایین تر از 38.8 درچه سانتی گراد باشد.

 

Flash point نقطعه اشتعال

نقطه اشتعال هر مایع قابل احتراق پایین ترین درجه حرارتی است که بخارات آن مایع می تواند با شعله یا جرقه مشتعل گردد و تعیین کننده شدت خطر آتش سوزی می باشد.

 

Fire retardant coating  پوشش ضد حریق

 

رنگ و پوششی است که با مکانیسم های متفاوت مانع از رسیدن شعله و یا حرارت ناشی از آتش سوزی به سطح می گردد.

 

Finish  ظاهر پوشش- لایه نهایی پوشش

 

این واژه دارای 2 کاربرد می باشد

-1 به آخرین لایه رنگ که در یک سیستم پوششی اعمال می گردد اطلاق میشود.

-2 از نظر ظاهری به کل پوشش اعمال شده اطلاق میشود مانند: بافت پوشش-رنگ و فام - یکنواختی پوشش و سایر خواصی که بر ظاهر رنگ اثر میگذارد.

 

 

Flaking resistance-scaling resistance   مقاومت در برابر پوسته شدن

به مقاومت جدایش یک پوشش در اثر کاهش میزان چسبندگی زمانیکه بر روی سطح و یا لایه قیلی اعمال شده باشد اطلاق می شود .

Flatting agent-matting agent   مات کننده

ترکیباتی که بمنطور کاهش میزان براقیت فیلم خشک شده به فرمولاسیون رنگ و یا کیلرها اقزوده میشوند.

Forced drying temperature   دمای تسریع خشک شدن

به دمای بین 26 تا 56 درجه سانتیگراد اطلاق میشود.

Flexibility  انعطاف پذیری

به میزان مقاومت فیلم پوشش خشک شده در برابر نیروی وارده و تغییر شکل بدون آن که ترک خوردگی و یا پوسته شدن بوجود آید اطلاق میشود.

 

floating(flooding)-Benard cell   شناوری غوطه وری

 

فلودینگ و فلوتینگ از معایب رنگ و حاصل تغییرات رنگی می باشد که پس از اعمال فیلم رنگ یکی از پیگمنتها به اندازه کافی مرطوب  wet  نشده است و باعث جدایش آن در سطح فیلم میشوداگر این جدایش بصورت عمودی باشد فلوتینگ و اگر افقی باشد  قلودینگ نامیده میشود.

 

Flow جریان پذیری

 

معیاری است که میزان جریان پذیری و یکنواخت شدن فیلم تر پوشش را در هنگام اعمال رنگ و محو شدن خطوط قلم مو و تشکیل یک فیلم صاف و یکدست را نشان می دهد.

 

Fluorescent pigments پیگمنت های فلورسنت

 

نوعی از پیگمنتها هستند و زمانیکه در برابر تابش نور مریی قرار می گیرند آن را با طول موج های متفاوت و درخشانتر انتشار میدهند.

 

Fouling رسوبات دریایی

 

به نشست موجودات زنده دریایی مانند بعضی از صدف های دریایی بر روی بدنه کشتی اطلاق میشود.

 

Fastness to acid-alkali  مقاومت در برابر اسید ها و باز ها

 

به توانایی یک پوشش در حفظ و ابقا خواص کیفی فیزیکی-شیمیایی بعد ار قرار گرفتن در برابر اسید و یا بازها تحت شرایط معین اطلاق میشود.

 

Fastness to heat –light   مقاومت نوری و حرارتی

 

به توانایی یک پیگمنت یا پوشش در حفظ و ابقا خواص کیفی فیزیکی-شیمیایی بعد ار قرار گرفتن در برابر حرارت -نور طبیعی و مصنوعی تحت شرایط معین اطلاق میشود.

 

Felting down   پولیش زدن

عملیات صاف و هموار کردن سطح فیلم خشک شده با استفاده از یک تکه پد پارچه ایی یا ابری و اعمال پولیش )مخلوط مواد ساینده پودری که در اب یا روان سازها ساخته شده است (

 

film formation  تشکیل فیلم

به مرحله ای که پوشش اعمال شده بر روی سطح شروع به خشک شدن و تشکیل یک لایه چسبنده را می دهد اطلاق میشود.

Fish eyes  چشم ماهی شدن

این پدیده از معایب رنگ است . در بخشهایی از سطح بعلت وجود آلایندگی نواحی شبه دایره تشکیل میشود که بر مرکز آلودگی واقع است.

 

Flash dry بروز براقیت

 

مرحله ای از خشک شدن می باشد که قسمت عمده حلال از فیلم پوشش اعمال خارج شده و تغییرات ظاهری عمده در براقیت فیلم رنگ حاصل میشود.

 

Flash-off زمان انتظار

زمانی است که بخش مناسبی از حلالها در پوششهایی که بروش اسپری اعمال میشود از داخل فیلم رنگ خارج شده و آماده مرحله بعدی رنگ آمیزی و یا قرارگرفتن در کوره جهت خشک شدن میشوند.

 

Flow coating-curtain coating  اعمال رنگ به روش پرده ای

 

روشی از اعمال پوشش می باشد که رنگ مایع آماده بمصرف در حالیکه قطعه مورد رنگ آمیزی بصورت افقی در حال حرکت می باشد بصورت عمودی بر روی آن جاری میشود.

 

Fugitive نا پایداری رنگ

توصیفی برای مواد رنگزاست که پس از قرارگرفتن در برابر نور و یا شرایط محیطی بصورت جزیی یا کلی دچار تغییر فام نسبت به حالت اولیه میشود.

 

Full coat   پوشش کامل

 

به بالاترین ضخامت فیلمی که با اعمال یک لایه پوشش بدون ایجاد معایب میتوان اجرا کرد اطلاق میشود.

 

Fungicidal paint  رنگ ضد خزه و جلبک

 

به پوششهایی که پس از خشک شدن فیلم رنگ از ایجاد و رشد هرگونه خزه و جلبک بر روی آن جلوگیری میشود و با بکار بردن مواد افزودنی خاص در قرمولاسیون رنگ انجام میشود اطلاق میشود.

 

 

  Galvanizing   گالوانیزه کردن- روی اندود کردن

به عملیات پوشش دادن آهن آماده سازی شده از طریق غوطه وری در فلز روی مذاب گفته میشود.

 

Gelling   ژل شدگی

 تخریب ساختار کلی یا جزیی رنگ که با تغییر و افزایش بدون برگشت ویسکوزیته همراه است و تبدیل به حالت ژله ای میشود بنحوی که با افزایش حلال هم قابل کاربرد نیست اطلاق می گردد.

 

Glaze coat  پوشش لعابی

 

اعمال یک پوشش شفاف یا نیمه شفاف بسیار نازک که بیشتر اوقات رنگی می باشد بر روی سطح جهت افزایش جلوه زمینه و نه پوشش کامل آن مانند کاربرد لاک الکل بر روی چوب

 

Glazing putty  بتونه شیشه

 

مخلوط روغن بذرک با فیلرهای معدنی که بمنظور استحکام شیشه دور چارچوب آن اعمال میشود.

 

Gloss براقیت

 ویژگی بازتاب نور به حالت آینه - مانند از روی سطح .شدت و ضعف این ویژگی بستگی به اجزای رنگ دارد و از حالت کاملا مات تا کاملا براق قابل حصول است .

 

Grinding آسیاب کردن

 

آسیاب کردن به فرآیند شکست ذرات رنگدانه و فیلر و کاهش اندازه آنها اطلاق میشود.

 

  Glass Transition Temperature(Tg)    دمای انتقال شیشه ای

 

دمایی کمتر از نقطه دوب یک پلیمرکه در آن وابستگی دمایی حجم و دیگر متغیرهای ترمودینامیکی دچار تغییر مشهودی میشود و بالای این دما پلیمر خواص لاستیکی از خود نشان میدهد و پایین این دما ترد و شکننده خواهد بود.

 

Grit blasting شن پاشی- ساینده پاشی

 

آماده سازی سطح با روش پاشش ذرات ساینده مخصوص بر روی سطح.

 

Hair cracks  ترکهای مویین

به ترکهای بسیار ریز در پوشش نهایی یا تاپ کوت اطلاق میشود.

Hardener سخت کننده

به ماده ایی که از طریق واکنش شیمیایی باعث سخت شدن رنگ می گردد گفته میشود.

Hiding power قدرت پوشانندگی

یه میزان توانایی یک رنگ یا پوشش درپوشاندن و محو کردن سطح اطلاق میشود.

High build coating  پوشش های پر قوام

 

به پوششهایی اطلاق میشود که دارای ویسکوزیته بالایی بوده و قابلبت اجرای با ضخامت بالا دارند بدون آنکه دچار شره و یا سینه دادن شوند.

 

High solid  پر جامد

به دسته ای از رنگ و پوشش ها اطلاق میشودکه در آنها با انتخاب اجزای مناسب میزان مواد فرارموجود در رنک به حداقل رسیده و خواص کاربردی آن در حد مطلوب حفظ میشود.

 

Homo polymer پلیمرهای همگون

 

به پلبمرهایی اطلاق میشود که مولکول های آن از یک نوع واحد ساختاری تکرار شونده به هر تعداد تشکیل شده است.مانند پلی وینیل کلراید یا پلی وینیل استات.

 

 Holidays defect

 

نوعی از عیوب اعمال رنگ می باشد که فیلم پوشش اعمال شده در برخی نواحی دارای صخامت کافی نبوده و حتی برخی نواحی بدون پوشش باقی می مانند.

 

 

Hot spot

 نواحی متمرکز بر روی سطح که دارای جذب بالا می باشند.

 

Hot spraying  پاشش داغ

نوعی روش اعمال رنگ است که مواد پوششی در آن بمنظور کاهش ویسکوزیته بجای استفاده از حلال از حرارت استفاده میشود . با استفاده از این روش میتوان پوششی با در صد جامد بالاتر و ساختار مقاومتر اعمال کرد.

 

Hydrophilic ترکیبات آب دوست

به ترکیباتی که تمایل به جذب آب دارند اطلاق میشود

 Hydrophobic ترکیبات آب گریز

به ترکیباتی که تمایل به جذب اب ندارند اطلاق میشود.

Hardness سختی

به قابلیت فیلم یک پوشش از نظر مقاومت درمقابل فرو رفتن ناشی از تماس یک شی سخت در آن اطلاق می گردد.

Inert pigment پیگمنت  یا رنگدانه بی اثر

 

به پیگمنتی که تحت شرایط معین در رنگ نسبتا غیر فعال یا بدون تغییر شیمایی باقی می ماند.

Inhibitor بازدارنده

به موادی که در مقادیر کم استفاده شده و باعث کاهش سرعت واکنش شیمیایی میگردند اطلاق میشود.

 

intumescent coating پوششهای متورم شونده

به پوشش هایی اطلاق میشوند که وفتی در مجاورت حرارت قرار می گیرند در اثر فعل و انفعال پف کرده و متورم میشوند و یک لایه عایق حرارت ایجاد می کنند.

 

Isocyanates ایزوسیاناتها

 

دسته ایی از ترکیبات شمیایی هستند که در ساختار خود گروه NCO داشته ودر واکنش با رزینهای هیدروکسیله تشکیل پلی یورتانها را میدهند.

 

Inorganic Zinc پوشش روی معدنی

 

رنگی است بر پایه رزینهای سیلیکاتی و پودر روی که یک پوشش بسیار مقاوم در برابر خوردگی و حلالهای آلی را ایجاد می کنند.

 

Impact resistance مقاومت در برابر ضربه

 

به توانایی یک پوشش در برابر وارد آمدن نیروی مستقیم بر آن بدون ایجاد ترک و تخریب اطلاق میشود.

 

Inhibitive pigment پیگمنت بازدارنده پیگمنت

 

یا رنگدانه که خوردگی فلزات را از طریق شیمیایی یا الکتروشیمایی به تاخیر انداخته یا آز آن جلوگیری می کنند. مانند

کرومات روی یا سرب قرمز

 

Intercoat adhesion  چسبندگی بین لایه ایی

 

به میزان چسبندگی لایه های مختلف پوشش به یکدیگر اطلاق میشود . مانند میزان چسبندگی پوشش لایه میاتی به پوشش زیرین یا استری

 

Induction time   زمان انتظار

 

بمدت زمانی که در رنگهای 2 جزیی بعد از اختلاط کامل رنگ و هاردنر قبل از اجرابه آن داده میشود اطلاق میشود.

Krebs Units واحد کربس)استورمر(

 

واحد سنجش ویسکوزیته رنگ بر اساس واحد کربس- استورمر می باشد.

 

Lacquer  لاک

پوششی است بیرنگ که از حل کردن رزین در حلالهای آلی بدست می آید و از طریق تبخیر حلال خشک میشود.

 

Lap لبه رویهم افتاده

 

به منطقه ای که فیلم رنگ تازه اعمال شده بر روی هم قرار میگیرند اطلاق میشود.

 

Latex لاتکس

 

اساسا به لاستیک طبیعی اطلاق میشد ولی امروزه به محلول دیسپرسیون رزینهای سنتزی در آب نیز اطلاق میشود.

 

lead based paint رنگهای دارای پیگمنت سرب

 

به رنگهایی که مقادیر زیادی از پیگمنت های پایه سرب در ساخت آنها بکار میرود اطلاق میشود.

Leafing روگرا

عملی است که شامل شناورشدن و یا هم پوشانی ذرات پیگمنتهای فلزی یا سایر پیگمنتها بصورت پرکهای نازک در سطح فیلم پوشش میشود.

 

Levelling  همترازشدگی

به میزان جاری و پخش شدن فیلم خیس پوشش بر روی سطح و تشکیل یک لایه کاملا صاف و یکنواخت اطلاق میشو.

Lifting برآمدن-جداشدن

به نرم شدن و یا چروک شدن فیلم پوشش خشک شده در اثر اعمال یک لایه جدید که دارای حلالهای قوی می باشد اطلاق میشود.

Lightness روشنایی

به بخشی از میزان نوربرگشتی از سطح که مبین رنگ و خلوص آن می باشد اطلاق میشود.

Linseed oil روغن بذرک

روعن خشک شونده ای که از دانه های درخت بذرک با نام linum usitatissimum بدست می اید.

Mastic بتونه

یک واژه عمومی جهت تشریح انواع چسب و بتونه می باشد.

 

Matt  مات

توصیفی از یک سطح رنگ خورده است که چنان نور برخوردی را جذی یا پخش کرده که هیچگونه براقیت در هر زاویه دیدی نخواهد داشت

 

Metallic paint  پوششهای متالیک

نوعی پوشش است که پس از اعمال فیلمی با جلوه فلزی حاصل می کند. این اثر معمولا با استفاده از پولکهای ریز فلزاتی مانند مس -یرنز و آلومینیوم حاصل میشود که این پولکها میتوانند روگرا یا غیر روگراباشند که نوع روگرا جلوه درخشانتری دارد.

 

Mil  میل

میل واحد بیان کننده ضخامت پوشش بوده و معادل 0.001 اینچ می باشد.

 

   Mist coat     نم پوشه

 به پوشش نارک رویه که بر روی سطوح دارای خلل و فرج اعمال می گردد اطلاق میشود مانند آستریهای غنی از روی.

 

 Moisture-curing coating پوشش های خشک شونده با رطویت

 

نوعی پوشش است که سخت شدن فیلم آن پس از قرارگیری در معرض رطوبت هوا حاصل می شود

 

    Neutral         خنثی

خنثی به مایعی که نه اسید باشد و نه قلیا و PH آن 7 باشد اطلاق میشود مانند آب.

Non-ferrous غیر آهنی

به فلزات و یا آلیاژ های فلزی که دارای آهن نیستند اطلاق میشود مانند برنز-آلومینیوم و منگنز

 

Non-volatile content  محتوی غیر فرار

 به بخشی ار رنگ که پس از تبخیر حلال یا حلالها بصورت جامد باقی می مانند اطلاق میشود.

 

Non drying oil روعن غیر خشک  شونده

 

به روغنهایی که  وقتی در مجاورت هوا قرار می گیرند قادر به جذب اکسیژن نبوده و اصلا خشک نمیشوند و همواره بحالت مایع قرار میگیرتد اطلاق میشود مانند روعن نارگیل -روغن کرچک

 

Nibs ذرات برجسته

 

به ذرات ریز خارجی -ذرات ریز ژل شده یا دلمه شده رنگ که بصورت برجسته بر روی فیلم رنگ دیده میشوند اطلاق میشود.

 

Orange peel  پوست پرتقالی شدن رنگ

 

به ظاهر فیلم پوشش خشک شده که دارای ناصافیهایی شبیه پوست پرتقال می باشد اطلاق میشود.این عیب بیشتر در رنگهایی که  روی سطح اسپری می گردند مشاهده میشود.ناصافی مذبور یا در اثر تجمع ذرات جامد رنگ بر روی یکدیگر به کجود می آید و یا از نجوه خشک شدن رنگ ناشی میشود.

 

Organic pigment   پیگمنت یا پوشش دهنده های آلی

 

پوشش دهنده های آلی که در آب عیر محلول بوده ولی بعضی مواقع بصورت جزیی در حلالهای آلی حل میشوند . این ترکیبات بصورت  سنتزی و بر پایه ترکیبات آلی بدست می آیند.

 

 

Opacity پشت پوشی

 به توانایی فیلم رنگ در محو کردن یا پوشاندن سطحی که بر روی آن اعمال می گردد اطلاق میشود

 

   Oraganic zinc   پوشش روی آلی

 

 به پوشش های غنی از روی که در ساخت آنها از رزین های آلی استفاده میشود اطلاق می گردد مانند زینک ریچ اپوکسی

 

Oxidation  اکسیداسیون

به تشکیل لایه اکسیده و یا مکانیسم خشک شدن رزینهای آلکیدی اطلاق می شود

 

Passivate غیر واکنش پذیر کردن

 

به خنثی سازی یا غیر فعال سازی سطح آهن یا فولاد با استفاده از ترکیبات شیمایی اطلاق میشود

Pigment paste    خمیررنگ

 مخلوطی است شامل پیگمنت یا رنگدانه پخش شده در یک فاز پیوسته مایع.

 

Peeling    پوسته یا ورقه شدن

 

به جداشدن فیلم خشک شده رنگ یا پوشش در اثر چسبندگی ضعیف اطلاق می گردد. این واژه برای پوسته شدن رنگ در سطح وسیع بکار میرود.

 

Paint   رنگ –پوشرنگ

 

به ترکیبات مایع دارای پیگمنت )پوشش دهنده ( که پس از اعمال بر روی سطح و خشک شدن یک فیلم چسبنده را بوجود می آورند.

paint remover رنگبر-رنگ زدا     یا  Paint strippe

 

ترکیباتی هستند که وقتی بر روی فیلم رنگ یا پوشش اعمال میشوند باعث نرم شدن آن شده و رنگ براحتی کنده میشود.

 

Pencil hardness test   آزمون سختی مدادی

 

 

یکی از آزمون های سختی فیلم رنگ خشک شده است که مطابق روش آستاندارد ASTM D -3363 انجام میشود. در این آزمون مدادهایی با سختی 4 B تا 5 H بوسیله دستگاهی با وزن ثابت و فشار یکنواخت بر روی فیلم پوشش کشیده میشوند.

 

Pendulum hardness test   آزمون سختی پاندولی

 

 

سختی فیلم رنگ را می توان به روش استاندارد ASTM D -4355 و به کمک دستگاه پاندولی تعیین کرد.این آزمون براسا س حرکت 2ساچمه فلزی است که به انتهای پاندول متصل هستندو روی پوشش حرکت نوسانی دارند.

 

Pickling اسید شویی

 

آماده سازی سطح فولاد بمنظور زدایش زنگ و خال جوش از طریق غوطه وری در محلول اسید داغ که دارای ترکیبات بازدارنده خوردگی نیز هست.

 

 

Pigment binder ratio    نسبت پیگمنت به رزین خشک

 

P/B  به نسبت وزنی مجموع پوشش دهنده و فیلر موجود در رنگ به مقدار رزین خشک بکار رفته در آن اطلاق میشود.

Pigment Volume Concentration (P.V.C.)

 

غلظت حجمی پیگمنت به در صد حجمی تشکیل شده توسط مجموع پیگمنت و فیلر در فیلم خشک رنگ اطلاق میشود.

 

 

Pinholing   سوزن سوزنی شدن -ته سنجاقی شدن    

 

اگر رنگ بدرستی بر روی سطح اجرا نشود سوراخهای کوچکی شبیه ته سنجاق پدید می آید.این مشکل می تواند ناشی از فرمولاسیون نامناسب رنگ و استفاده از حلالهای نا مناسب در فرمولاسیون و تینر باشد.

 

Pink primer     پرایمر صورتی

 

پرایمری بوده بر پایه پیگمنت سرب قرمز و تیتان که امروزه بعنوان این پرایمر صوزتی مخصوص چوب بکار میرود و رنگ صورتی آن بجای استفاده از سرب قرمز با پیگمنتهای قرمز جایگزین شده است.

 

Pitting تشکیل حفره

 

به ایجاد حفره های ریز و کوچک بر روی سطوح فلزی در اثر خوردگی اطلاق میشود.

 

Plaster primer   پرایمر سطوح گچی

 

نوعی پرایمر مخصوص و مقاوم در برابر قلیا که بر روی سطوح گچی و سیمانی بکار میرود.

 

Polymer   پلیمر –بسپار

 

 ماده ایی که مولکول آن از یک یا چندواحد ساختاری تکرار شونده به هر تعداد تشکیل شده است.

 

Prefabrication primer  آستری پیش ساخته نوعی

 

رنگ سریع خشک که به صورت یک فیلم نازک پس از تمیزکاری بر سطح فلزاعمال میشود تاپیش و در طی ساخت از سطح  محافظت می کند.

 

Pretreatment  آماده سازی شیمیایی

 

آماده سازی و اصلاح سطح قلز با استفاده از مواد شیمیایی پیش از عملیات رنگ آمیزی.

 

Primer  آستری

 ماده پوششی که بصورت آسترپوشه بکار میرود.

 

Prepolymer  پیش پلیمر

 

پلیمری که می توان پلیمریزاسیون آن را چه از طریق واکنش با خود یا پلیمرها و یا مونومرها دیگر ادامه داد.

 

Particle size  اندازه ذره

 

 به اندازه اجزای مواد ذره ای مانند پیگمنت ها- فیلرها و رنگ مایع که معمولا براساس میکرون بیان میشود و میتوان آن را به قطر روزنه  الک یا قطر ذره کروی معادل آن نسبت داد.

 

Plasticizer  نرم کننده

 

ماده ای تقریبا غبر فرارکه باعث ایجاد انعطاف پذیری در فیلم خشک پوشش می شود

 

Polyester Resins  رزینهای پلی استر

 

به گروهی از رزینها اطلاق میشود که دارای گروههای استری تکرار شونده در زنجیر پلیمری خود می باشند.

 

 

  Polyurethane   پلی یورتان

 

به پوششهای اطلاق میشود که در اثر واکنش رزینهای پلی ال با ترکیبات دارای گروه عاملی ایزوسیانات حاصل میشوند.

 

Pyrometer  وسیله اندازه گیری دمای زیاد

 

وسیله است برای تعیین دمای سطوح دارای حرارت و دمای زیاد

 

 Pycnometer  پیکنومتر

وسیله اندازه گیری وزن مخصوص رنگ و رزین و حلالها که بصورت فلزی و شیشه ای ساخته میشود.

 

QUV   آرمون تسریع شده مقاومت در برابر اشعه ماورابنفش

 

وسیله آزمون شرایط تسریع شده جهت بررسی مقاومت یک پوشش در برابر رنگ پریدگی تحت شرایط ویژه و در برابر تابش اشعه ماورابنفش .

 

Relative humidity  رطوبت نسبی

 

به میزان بخار آب موجود در هوا در دمای معین اطلاق میشود.

 

Resin  رزین

 

گروهی از مواد آلی که بصورت طبیعی و یا سنتزی موجود بوده و قابلیت انحلال در حلال و یا قالبگیری را دارند.

 

 

Runs  رانش رنگ

به شره کردن و یا پرده ایی شده یک پوشش یا فیلم رنگ در اثر رقیق کردن نا مناسب و یا ضخامت بیش از حد فیلم رنگ و یا روش اعمال نا صحیح آن اطلاق می شود.

 

Rust   زنگاز-زنگ زدن

به محصول حاصل از خوردگی آهن یا فولاد در محیط آب معمولی یا آب شور زنگار گفته میشود.

 

Radiation curing خشک شدن در اثر تابش-تابش پز

 

 

به خشک شدن و سخت گردبدن یک پوشش در اثر قرارگرفتن در برابر تابش منبع اشعه اطلاق میشود خصوصا خشک شدن در برابر  تابش اشعه ماورابنفش.

 

 

 

Retarder   کند کننده- تاخیراندازنده

 

ماده ای است که به منطور کند کردن یک تغییر فیزیکی یا شیمیایی افزوده میشود.یک حلال کم فرار را میتوان برای کند کردن گیرش  یک فیلم پس از اعمال و نیز برای بهبود خواص اعمالی برای حصول جریان پدیری بهتر به رنگ اصافه کرد.

 

Resistance weld primer  پرایمر مقاوم در برابر جوشکاری

 

به ماده پوششی که بر روی سطح فلزی رنگ نخورده به منظور حصول مقاومت ضد خوردگی موقتی اعمال مبشود اطلاق و به گونه  ایست که جهت انجام جوشکاری نیازی به برداشتن پوشش فوق نخواهد بود.

 

Sag resistance   مقاومت در برابرشره کردن

 

به توانایی یک پوشش با ضخامت اعمال شده معین در برابر سینه و شره دادن اطلاق می شود.

 

 

 

 

Sagging سینه دادن – شره کردن

 

بحرکت روبه پایین فیلم رنگ اعمال شده بر روری عمودی دز زمان حد فاصل بین اعمال رنگ و خشک شدن آن اطلاق میشود.

 

 

Salt Fog test   آزمون مه نمکی

 

شامل یک کابینت طراحی شده برای بررسی میزان خوردگی تسریع شده در شرایط رطوبت 100درصد  و غلطت نمک 5درصد  و دمای 37درجه سانتیگراد.

 

Sanding  سنباده زدن

 

به ساییدن سطح رنگ آمیزی شده به منظور صاف و یکنواخت سطح پیش از اجرای رنگ آمیزی مجدد اطلاق میشود.

 

Saponification  صابونی شدن

 

 

به تشکیل یک نمک از واکنش بین یک استز اسید چرب و یک قلیا گفته میشود.بعبارت دیگر هیدرولیز قلیایی چربیها منجر به تشکیل صابون میشود.مانند واکنش بین آلکید ها و فلزات گالوانیزه شده که منجر به پوسته و ورقه شدن فیلم رنگ می گردد.

 

Scuffing  ساییدن

 

به سایش بسیار نارک بوسیله سنباده نرم کاغذی پوشش خشک شده پیش از اعمال لایه جدید رنگ گفته میشود.

 

Scumble satin    ساتن زدن 

 

به اجرای یک لایه جلای نیمه شفاف بر روی رنگ زمینه ای مات است گفته میشود.

 

Sealant  درزگیر

 

به ترکیبات آلی یا بر پایه سیلیکون که قادر به ایجاد یک لایه منعطف و کاملا نفوذ ناپذیر بین 2 سطح میشود اطلاق می گردد.

 

Sealer  سیلر

مایعی رنگ دار یا بدون رنگ که فبل از اجزای رنگ آمیزی روی سطوح جاذب اعمال میگرددتاپس از خشک شدن قابلیت جذب سطح را کاهش دهد.

 

Semi gloss finish    پوشش نیمه براق

 

به سطح فیلم خشک شده رنگ که براقیت آن بین نیمه مات و کاملا براق باشد گفته میشود.

 

Settling  ته نشینی

 

به رسوب اجزای جامد رنگ مانند پیگمنت و فیلرها طی زمان نگهداری آن در داخل قوطی گفته میشود.

 

Shade  سایه

وازه ای ایست برای بیان رنگ یا فام

 

Sheen  درخشندگی -سو

 

درخشندگی و برافیتی که فقط به هنگام مشاهده سطح در زوایای نزدیک افق دیده میشود.ولی چنانجه سطح در زوایای عمود مورد مشاهده قرارگیرد مات به نظر میرسد.

 

 

 

Shelf life  زمان انبارداری

به مدت زمانی که رنگ در ظروف سر بسته بدون تغییرات عمده در کیفیت را می توان نگهداری کرد گفته میشود.

 

Shop primer آستری کارگاهی

یک پوشش حفاظتی است که برای اعمال روی اجزایی که بعدا درمحل نصب تکمیل می شوند بکار میرود.

 

Shot blasting  پاشش ساینده

 

در این روش مواد ساینده به سطح پرتاب شده و در اثر برخورد آلودگی از سطح جدا میگردد.

 

Silica sand   ماسه سیلیسی

 

ماسه کاملا تمیز که از ذرات تیز سیلیس تشکیل شده و هیچگونه خاکی ندارد و در روش آماده سازی به روشی شن پاشی استفاده میشود.

 

Silicone resins  رزینهای سیلیکونی

 

رزینهایی هستند در ساختار آنها گروههای سیلیکونی وجود دارد و دارای مقاومت بالا در برابر حرارت و خاصیت دفع آب دارند.

Skinning رویه بستن

 

به تشکیل یک لایه جامد بر روی سطح رنگ مایع که بر اثر خشک شدن یا سخت شدن جزیی در دوره انبار داری اتفاق می افتد گفته  میشود.

 

Solid content  محتوی جامد

 

به میزان ترکیبات جامد رنگ که پس از خشک و سخت شدن در فیلم رنگ باقی می ماند اطلاق میشود.

 

Solid by Volume  جامد حجمی

 

به درصد حجم اشغال شده توسط ترکیبات غیر فرار رنگ به حجم کلی رنگ اطلاق میشود.

 

Solvent حلال

 

مایعات هستند که به تنهایی یا بصورت مخلوط در ساخت رنگ بکار میروند و رزین ها را حل می کنند و در طی فرآیند خشک شدن از  سطح فیلم رنگ خارج میگردند.

 

Solvent Entrapment  حبس حلال

 

باقی ماندن و کپسوله شدن حلال در داخل فیلم سخت شده بعلت شرایط نا مناسب خشک شدن و ایجاد یک فیلم ناپیوسته .

 

Solvent cleaning شستشوی حلالی

 

نوعی روش آماده سازی سطح است که بمنظور پاک کردن آلودگی چربی و روغنها ی موجود بر روی سطح پیش از عملیات رنگ آمیزی  استفاده میشود.

 

Solvent borne material  ترکیبات پایه حلال

 

ترکیباتی هستند که در حلال مناسب حل یا پخش شده اند.

 

 

 

paint-solvent free paint Solventless رنگهای عاری از حلال

 

رنگهاو پوششهایی هستند که در ساخت آنها از هیچگونه حلال و مواد فرار استفاده نشده است.

Spirit    الکل صنعنی

در صنعت رنگ این واژه برای اتیل الکل تجاری بکارمیرود.

Specific area   سطح ویژه

 

 مساحت سطح ذرات در واحد جرم پودرکه تحت شرایط معین تعیین میشود.مثلا از طریق جذب سطحی-تراوایی-اندازه دزات و توزیع اندازه ذرات

 

Surface roughness  زبری سطح

 

در عملیات آماده سازی زبری در حقیقت بی نظمی در بافت سطح می باشد که بدلیل تمیز کردن سطح با مواد ساینده بوجود می آید. .یکی از این تعاریف بیشیه ارتفاع بین بر آمدگی و فرو رفتگی سطح می باشد.

 

 

Spray head  سر اسپری

 

یه مجموعه سوزن و کلاهک هوا و سر نازل گفته میشود.

 

spreading rate   میزان گسترش

 

به مفدار مساحتی که با یک لیتر رنگ با فیلم خشک پوشش داده میشود و واحد آن متر مربع بر لیتر است اطلاق میشود.

 

 

spilit spray   پاشش شکافته – نامنظم

 

 

پاشش نامطلوب و نا متقارن رنگ که باعث افزایش کاربرد رنگ و ایجاد سطح ناصاق و جدا از هم میشود.

 

Stabilizer  پایدار کننده

 

ماده ای که به نسبت کم و برای تاخیر انداختن تغییرات فیزیکی - شیمیایی نا مطلوب افزوده میشود.

 

Satin   اطلسی کردن-  جلابخشیدن

 

به ماده رنگرای حل یا معلق شده در رزین اطلاق میشود که به منظور نفوذ در سطح و تغییر رنگ سطح بدون پوشاندن بکار میرود. مانند لاک الکل

 

 

Steam cleaning   پاکسازی سطح با بخار

 

به پاکسازی و برداشتن آلودگی و چربیها از روی سطح با استفاده از بخار آب فشرده.

 

Surface treatment  اصلاح سطحی

 

 اصلاح سطح یک پیگمنت به منظوربهبود ویژگیهای خاص مانند مقاومت در برابر زرد شدگی - پخش شوندگی بهتر .دز این فرآیندمی توان مقادیر اندک از مواد دیگر را بر روی سطح پیگمنت نشاند.

 

 

Surface preparation  آماده سازی سطح

درجه ای از تمیزی سطح که قبل از رنگ آمیزی توصیه میشود را آماده سازی گویند.

Stopper   بازدارنده- پرکننده

یک خمیر سفت الاستیک که به منظور پرکردن سوراخ- ترک و منافذ موجود در سطح بکارمیرود.

Stoving  کوره ای

به فرآیند خشک و یا سخت کردن رنگ و پوشش با استفاده از حرارت گفته میشود.

Streaking  رگه رگه شدن

 

تشکیل خطوط نامنظم رنگهای مختلف در فیلم رنگ که بعلت آلودگی سطحی پیگمنت یا استفاده نا مناسب از پیگمنتها بوجود می آید.

 

Stripping  پاک کردن رنگ

 

جدا کردن هرگونه رنگ و پوشش قدیمی از روی سطح با استفاده و یا یدون استفاده از حلال یا حرارت .مانند استفاده از رنگ پاک کن

 

Substrate  زیر آیند-سطح کار

 

به هر نوع سطحی که رنگ - پوشش و یا لاک بر آن اعمال گزدد اطلاق میشود.

 

 

Surfactant  عامل فعال سطح

 

ماده ای که ویژگی اصلی آن کاهش کشش سطحی بین یک جامد و یک مایع- یا یک مایع و یک هوا است.

 

Specific gravity  وزن مخصوص   

 

به دانسیته مراجعه شود.

 

 

Tack  چسبناکی

 

چسبندگی جزیی سطح فیلم رنگ است زمانی که با انگشت بر روی آن فشار وارد میشود.

 

Tack-free   خشک سطحی

 

عدم چسبناکی سطح فیلم رنگ حتی با فشار

 

 Thinner تینر-حل کننده

 

یک مایع فرار تشکیل شده از یک یا چند حلال که بمنطور رقیق کردن و کاهش گرانروانی جهت اعمال رنگ به آن اقزوده میشود.

 

Thinning ratio    نسبت رقیق  کنندگی

 

 

مقدار تینر لازم است که می بایست جهت رقیق کردن و اعمال پوشش متناسب با روش و شرایط اجرا به رنگ افزوده شود.

 

Thixotropic paint  رنگ تیکسوتروپیک

 

 

به نوعی از رنگ اطلاق میشود که وقتی تحت تاثیر نیروی برشی )مانند اجرا با قلم مو ( قرار می گیرند کاهش گرانروانی پیدا کرده وخاصیت قلم خوری و اجرای خوبی پیدا میکنند ولی وقتی اعمال نیرو قطع میشود به ویسکوزیته اولیه بر میگردد.

 

Tie-coat   پیوند پوشه

ماده ای است معمولا بدون پیگمنت که بمنظور اقزایش چسبندگی بین لایه ای استفاده میشود.

Tint-base  پایه همرنگ سازی

به رنگ اصلی که می بایست به آن خمیرهای رنگی جهت رسیدن به فام مطلوب اقزوده شود اطلاق می گردد.

Tinter  همرنگ ساز

 

پیگمنت یا پیگمنتهای رنگین دیسپرس شده در محملی ساز گاری یا رزین اصلی رنگ که به مقدار نسبتا کم به رنگ آماده شده افزوده میشودتا فام آن را اصلاح کند.

 

Thermoset   گرما سخت

 

مواد درشت مولکولی که تحت شرایط گرمایی مناسب دچار پلیمریزاسیون شده و جامدی بدست می آید که ذوب نشدنی بوده و در حلالهای متعارف انحلال ناپذیر است.

 

Thermoplast  گرما نرم

 

به مواد پلیمری گفته میشود که بصورت برگشت پذیر با گرما نرم میشود.

 

Toner  نمک رنگینه

 

به نمک انحلال ناپذیر یک رنگینه آلی اطلاق می شود.

 

 

  Tooth دندانه دار بودن

به خصوصیت یک فیلم خشک پوشش که شامل بخشی از پیگمنتهای نسبتا زبر و ساینده می باشد که باعث اصلاح خاصیت مالشی وچسبندگی لایه بعدی رنگ اعمال شده می گردد.

 

Touch dry  خشک تماسی

 

حالتی از خشک شدن است که در اثر فشار جزیی انگشت اثر انگشت بر روی آن باقی نمانده و سطح چسبناک نیست.

 

Transparent iron oxide

 

اکسید آهن شفاف به نوعی اکسید آهن قرمز اطلاق میشود که بدون تاثیر بر پوشش رنگ باعث ایجاد فام بخشی به پوشش میشود.

 

Two-pack paint   رنگ 2 جزیی

 

به رنگ و پوششهایی که بصورت 2 فسمت مجزا ساخته شده و پیش از اجرا و رسیدن به خواص مطلوب با یگدیگر مخلوط میشوند و دارای زمان محدود جهت مصرف و اعمال رنگ می باشند.

 

Trowing power  توان پرت پوشی

توانایی نفوذ یک رنگ اعمال شده بروش الکترواستاسیک به نواحی عمیق ونیمه بسته یک جسم مانند بخش داخلی قوطی های یک خودروی موتوری را گویند.

 

Undercoat    پوشش زیرین

یک یا چند پوشش که پس از آستر زنی و یا آماده سازی یک سطح که از قبل رنگ خورده و پیش از اعمال لایه نهایی و تکمیلی بر روی سطح اعمال میشود.

 

 

Unsaponifiable matter    ماده صابونی نشونده  - جز صابونی نشونده

 

بخشی مثلا از یک رزین که تحت شرایط معین آزمایش قلیاها بر آن بی اثرند و معمولا به درصد بیان میشود.

 

 

Vapour degreasing    چربی زدایی با بخار

 

به جدا و پاک سازی سطوح فلزی از روغن و چربیها بو.سیله بخار حلال مناسب پیش از آماده ساری و یا رنگ آمیزی اطلاق میشود.

 

Varnish  ورنی- لاک

 

به پوشش شفاف که برپایه ترکیب رزین و یا روغنهای خشک شونده با حلال می باشد اطلاق می شود.

 

 

Viscosity   گرانروانی

 

مقاومت داخلی  یک مایع در برابر جریان که با اندازه گیری نیروی لازم برای برش مایع یعنی حرکت دادن یک لایه بر روی لایه دیگر در جریانی منظم و بدون تلاطم با آهنگی معین تعین میشود.

 

Volatile matter  موادفرار

 

بخشی از مواد پوشش دهنده می باشد که در اثر تبخیر از قیلم رنگ جدا می گردد.

 

Volume solid  جامد حجمی

 

به حجم تشکیل شده توسط ترکیبات جامد موجود در رنگ یا پوشش پس ار اجرا و خشک شدن آن اطلاق میشود بصورت درصد بیان می گردد.

 

Vehicle   محمل

 

بخش مایع یک ماده پوششی که پیگمنت و فیلر در آن پراکنده میشود.محمل معمولا شامل رزین و حلال است

 

Washability  قابلبت شستشو

 

بسهولت پاک کردن جرم و آلودگی موجود بری روی سطح رنگ شده با استفاده از آب بدون تاثیر منفی بر روی فیلم پوشش اطلاق میشود.

 

Waterblasting   آماده سازی با پاشش آب

 

پاک کردن و آماده سازی سطح با استفاده از پاشش پرفشار آب که داخل آن از مواد ممانعت کنندگی از خوردگی نبز میتوان استفاده  کرد.

 

Waterborne -waterbased paint    رنگ پایه آب

 

رنگی است که پیگمنت و فیلر و رزین در یک فاز پیوسته که اساسا شامل آب است پراکنده یا حل می شوند و به راحتی با آب رقیق میگردد.

 

Water dispersible paint-Water-reducible paint     رنگ قابل رقیق شدن با آب

 

به نوعی از رنگ اطلاق میشود که دارای دیسپرسیون پایدار در آب بوده و قابلیت رقیق شدن با آب را دارد .

 

Weathering   فرسایش آب و  هوایی 

 

به قرار دادن فیلم خشک شده یک پوشش یا سیستم پوششی در معرض شرایط محیطی و اتمسفری و بررسی وخواص و تغییرات  اطلاق میشود.

 

 

Webbing  تارعنکبوتی

 

به گسترش چروکهایی با نقشهای منظم )مانند تارعنکبوت ( در فیلم رنگ بعلت تورم غبر قابل برگشت سطح نیمه خشک شده آن اطلاق میشود.

 

 

Welding primer  آستری مخصوص جوشکاری

 

پوششی مخصوص که به منظور حفاظت در برابر خوردگی بر روی سطوح فلزی رنگ نخورده اعمال می شود و بهنگام جوشکاری نیازی  به پاک کردن پوشش فوق نیست .

 

Wet-on-wet تر روی تر

 

روشی در اعمال رنگ و پوشش می باشد که اعمال رنگ بعدی روی رنگ قبلی که هنوز خشک نشده است انجام شده و سپس کل سیستم با هم خشک میگردند.

 

Wetting  مرطوب کنندگی

 

به توانایی یک محمل رزینی در پخش کردن و در هم برگیری ذرات پیگمنت و فیلرها اطلاق میشود.

 

Whip blasting   شستشوی شلاقی

 

به روش آماده سازی سطح با استفاده از مواد ساینده سبک اطلاق میشود.

 

Whirling  جدا سازی چرخشی

 

به روش جدا سازی سانتریفیوژی رنگهای اضافه باقیمانده برای روی قطعه رنگ آمیزی شده بروش غوطه وری اطلاق میشود.

 

Wrinkling  چین و چروک  خوردگی

 

به پیدایش چروک در سطح رنگ در طی زمان خشک که مربوط به مراحل اولیه تشکیل فیلم می باشد اطلاق میشود. این مسئله مربوط به بالا بودن سرعت خشک شدن و یا تبخیر حلالها و ضخامت بالای پوشش اعمال شده می باشد.

 

Water vapour permeance – WVP    نفوذ پذیری بخار آب

 

به میزان جابجایی بخار آب ار داخل فبلم رنگ تحت تاثیر اختلاف فشار بخار بین دو لایه فیلم رنگ.

 

 

Water-vapor transmission (WVT)   انتقال بخار آب

 

 میزان جابجایی بخار آب از داخل فیلم رنگ تحت شرایط دمایی و میزان رطویت معین در هر لایه رنگ که واحد آن گرم بر متر مربع در روز g/m2.d می باشد.

 

 

Wet adhesion  چسبندگی تر

 

به توانایی یک پوشش در چسبندگی قوی به سطحی که در اثر بارندگی-شبنم و یا شستشو دارای رطوبت باشد اطلاق می شود.

 

Wash primer-etch primer

 

قبلا تحت etch primer توصیح داده شده است.

 

White rust  زنگ سفید

به تشکیل ترکیبات نا شی از خوردگی به رنگ سفید ) هیدروکسید یا اکسید روی (برسطحی که با آستری غنی از روی پوشش داده شده است اطلاق میشود.

 

 

Yellowing زردگرایی

 

زرد شدن فیلم رنگ بر اثر کهنگی رنگ

 

Zinc dust گرد روی

 

فلز روی بسیار ریز شده که بعنوان پیگمنت در ساخت پوششهای حفاظتی سطوح آهنی و فولادی در برابر خوردگی استفاده میشود.

 

Zinc phosphate primer      آستری زینک فسفاتی

 

به هر پوششی که حاوی میزان مناسب از زینک فسفات بوده و جهت حفاظت سطوح آهنی و فولادی بر روی آن اعمال می شود اطلاق می شود.

 

Zinc rich primer   آستری غنی ازروی

 

پوشش ضد خوردگی مخصوص سطوح آهنی و فولادی که در ساخت آن از پودر روی بمیزان کاقی استفاده شده و از طریق حفاظت کاتدی سطح زیرین را در برابر خوردگی حفاظت می کند.

 

 

Zeta potential  پتانسیل زتا

 

پتانسیل الکتریکی که در فصل مشترک بین یک جامد و فار مایع در تماس با آن پدید می آید.

اصطلاحات فنی در صنایع رنگ، رزین و پوشش ها

محصولات